انواع کمپرسورها
کمپرسورها از نظر فرایند متراکم سازی به دو دسته :
کمپرسورهای جابجایی مثبت. ( Positive Displacement)
کمپرسورهای دینامیکی (Dynamic Compressor ) تقسیم می شوند .
در کمپرسورهای جابجایی مثبت با کاهش حجم هوا ، فشار هوا افزایش  پیدا می کند.
از رایجترین کمپرسورهایی که در زمینه های عمومی استفاده می شود می توان به کمپرسور های پیستونی و اسکرو اشاره نمود.
در ادامه به یک قانون کلی در مورد گازها اشاره می نماییم:  PV/T=Constant
کمپرسورهای پیستونی Piston Compressor
کمپرسورهای پیستونی قدیمی ترین و متداول ترین نوع کمپرسورهای جابجایی مثبت بشمار می روند. این کمپرسورها بیشتر در فشارهای بالای ۱۳ بار تا ۳۵۰ بار با ظرفیت های کم مورد استفاده قرار می گیرند. استفاده از این کمپرسورها در فشارهای زیر ۱۳ بار تنها در حجم های کم، زیر ۱٫۵ متر مکعب در دقیقه متداول می باشد .
کمپرسورهای پیستونی در انواع oil free , oil injected موجود می باشند . بدلیل استفاده از قطعات متحرک بیشتر از نوع کمپرسورهای اسکرو ، این کمپرسورها از سر و صدای بالاتر و هزینه های تعمیراتی بیشتر نسبت به اسکرو دارا می باشند .
اجزای ابتدایی کمپرسور رفت و برگشتی در شکل نشان داده شده. با پایین رفتن پیستون، هوا یا گاز به داخل پیستون کشیده شده و با برگشت پیستون به حالت اولیه ، متراکم می گردد. شبیه موتورهای احتراق داخلی، میله میل لنگ باعث می شود حرکت چرخشی میل لنگ به حرکت خطی پیستون تبدیل گردد و برخلاف موتورهای احتراق داخلی در این کمپرسورها گاز جرقه نمیزند بلکه در طی این عمل فشار گاز زیاد شده، دریچه تخلیه را باز کرده و با شدت خارج می شود.

طراحی پیستون ها ممکن است تکی یا دوتایی باشد. (در طراحی دوتایی، تخلیه و فشرده سازی در هر دو سر پیستون روی می دهد.) برخی از سیلندر های دوتایی که در فشار بالا کار می کنند در هر دو سمت، میله جدا برای پیستون دارند تا تعادل بار ایجاد گردد. سیلندر ها پشت سر هم به یک میل لنگ متصل اند و در جهت مخالف یکدیگر حرکت می کنند. در بسیاری از تجهیزات ترکیبی و سایشی روانکارها کاربرد دارند. جهت جلوگیری از سایش قطعات از رینگ های پیستون یک بار مصرف استفاده می شود .وظیفه پکینگ رینگ های موجود در سیلندر حاوی گاز پرفشار، پاک کردن روغن از روی میله سیلندر جهت جلوگیری از ورود روغن به سیلندر می باشد. پکینگ رینگ ها برای نگه داری گاز درون سیلندر طراحی شده اند ولی در فشار های بالا امکان نشت گاز از پکینگ وجود دارد. سیلندر ها در کمپرسورهای بزرگتر با ترموسیفون یا سیرکولاسیون سیال خنک می شوند در حالیکه کمپرسورهای کوچک تر خانگی اغلب با هوا خنک می گردند.


در شکل های زیر طرز کار کمپرسورهای پیستونی را به ترتیب ملاحظه می کنید:



کمپرسورهای اسکرو Screw Compressor
این نوع کمپرسورها از متداول ترین نوع کمپرسورهای هوا در صنایع می باشند. در این نوع کمپرسور، هوا درون یک مارپیچ حلزونی فشرده می شود . این نوع کمپرسورها بدلیل دور پایین ۱۵۰۰ و ۳۰۰۰ دور در دقیقه  و هزینه نگهداری بسیار کمتر نسبت به کمپرسورهای سانتریفیوژ در حجم های زیر ۱۲۰ متر مکعب در دقیقه و فشار تا ۱۳ بار توصیه می شوند. این نوع کمپرسورها در ۲ نوع روغنی و oil free موجود می باشند که بسته به نوع کاربرد هوا در صنایع ، از هر کدام استفاده می شود. بطور مثال کمپرسورهای oil free به دلیل حذف روغن از چرخه تراکم برای صنایع دارویی و غذایی و الکترونیک و حساس به روغن کاربرد دارند . در کمپرسور اسکرو روغنی هوا با روغن در واحد هواساز مخلوط و فشرده می شوند .
روغن در oil separator جدا شده و پس از خنک شدن و فیلتراسیون به چرخه تراکم باز می گردد . هوا خروجی از oil separator در after cooler توسط آب یا هوا خنک می شود  حداقل میزان روغن در هوای خروجی در بهترین شرایط ۳ppm می باشد که با مرور زمان تا ۳۰ ppm نیز افزایش می یابد .
در کمپرسورهای oil free با حذف روغن از چرخه تراکم و با استفاده از ۲ المنت هواساز، هوا تا میزان ۱۰ بار فشرده می شود. در این نوع کمپرسورها oil separator وجود ندارد و روغن تنها در پوسته و داخل چرخدنده ها وجود دارد. این نوع کمپرسورها در ۲ نوع اب خنک و هوا خنک ساخته می شوند. در کمپرسورهای oil free ، اسکروها مانند کمپرسورهای روغنی با هم درگیر نبوده و با clearance  بسیار کمی در کنار یکدیگر قرار گرفته اند. کمپرسورهای oil free به جای یک المنت از ۲ المنت low pressure & high pressure استفاده می کنند. هوا در المنت اول تا فشار ۲٫۵ بار فشرده شده و سپس در intercooler خنک می شود.
سپس وارد HP المنت شده و تا فشار ۱۰ بار فشرده می شود و در After cooler خنک شده و خارج می گردد.
در شکل زیر نمایی از ساختمان و طرز کار کمپرسورهای اسکرو را ملاحظه می کنید.